Trier, UNESCO werelderfgoed tussen de wijngaarden

Waarschijnlijk ken je de Duitse Moeselregio wel. De oudste wijnstreek van Duitsland. Geroemd om zijn wijngaarden tegen de steile hellingen van de heuvels langs de rivieren de Moezel, Saar en Ruwer en omringd door de heuvels van de Eifel en de Hünsruck. In dit romantische rivierlandschap ligt Trier, de oudste stad van Duitsland.

Stedentrip Trier

In Trier vind je tussen de wijnranken talrijke intact gebleven bouwwerken uit de Romeinse tijd, vroegchristelijke heiligdommen en kunstschatten uit de klassieke oudheid. De stadspoort Porta Nigra, de Keizer Thermen en de Barbara thermen, het Amfitheater, de Romeinse brug en Basilica van Constantijn. Voor UNESCO redenen te over om deze stad op hun werelderfgoedlijst te plaatsen. Wij waren een dag en een nacht in Trier, een tussenstop op weg naar Italië, precies genoeg om een deel van de stad te ontdekken die ooit werd gebouwd in opdracht van de Romeinse keizer Augustus.

UNESCO werelderfgoed Trier

Trier werd in de eerste eeuw voor Christus door de Romeinen gesticht als Augusta Treverorum, een Romeinse kolonie aan de Moezel. Rond het jaar 300 was deze Colonia de grootste stad ten noorden van de Alpen en kwam het bekend te staan als het ‘Tweede Rome’. Trier was zelfs enige tijd de hoofdstad van het hele West-Romeinse Rijk. De vele overblijfselen van Romeinse monumenten die je in Trier nog steeds kan vinden, samen met de Dom en de Onze-Lieve-Vrouwekerk, waren in 1986 reden voor de UNESCO om Trier op te nemen op de Werelderfgoedlijst.

UNESCO weet mij te vertellen dat er geen plaats ten Noorden van de Alpen is waar zoveel belangrijke Romeinse gebouwen en sporen van Romeinse nederzettingen bewaard zijn gebleven als in Trier. Tijdens een stadswandeling wordt dit bevestigd.

Het meest bekende monument van Trier is de Romeinse stadspoort. De Porta Nigra (Zwarte Poort) werd opgebouwd uit lichtgrijze zandstenen blokken en dankt haar naam aan de zwarte laag die in de middeleeuwen door roetafzetting op de stenen is ontstaan. In de Middeleeuwen werd de poort in gebruik genomen als een dubbele kerk (met twee verdiepingen), de St. Simeon Kirche. Hieraan is te danken dat de poort de tand des tijd heeft doorstaan en zo goed bewaard is gebleven. Tegenwoordig is de poort opengesteld voor publiek en worden er verschillende rondleidingen gegeven.

Basilica van Constantijn

Vanaf de stadspoort loop je naar de imposante Basilica van Constantijn die in de loop van de jaren al meerdere functies heeft vervuld. Het diende als residentie voor vorsten van het het Aartsbisdom van Trier en als paleis van Constantijn de Grote, als burcht en als kazerne met een eigen kerk. Het gebouw werd ontworpen om de macht en de grootsheid van de Romeinse Keizer tot uitdrukking te brengen.

Ooit was het hiervoor met mozaïeken en marmer bekleed. Tegenwoordig is het een stuk soberder. Kortom: er zit een groot stuk geschiedenis in dit bijzondere gebouw direct naast het Kurfürstliches Palais. Het in renaissance, barok en rococo-stijl gebouwde paleis zelf is niet te bezoeken, maar de tuin is opengesteld voor publiek. Door het groen loop je naar de Kaiserthermen.

Kaiserthermen

Deze Kaiserthermen of Keizerlijke Thermen zijn gebouwd rond 300 na Chr. en waren een van de grootste badencomplexen van het Romeinse Rijk, met warme en koude baden en massageruimten. Je hebt wat fantasie nodig om te ontdekken hoe groots de thermen ooit geweest moeten zijn, nu een groot deel van het bouwwerk is verdwenen. Tegenwoordig zie je vooral nog het deel van de Thermen dat ooit in de fortificaties van de stad was opgenomen.

Trier heeft nog twee badencomplexen. De Thermen am Viehmarkt zijn de oudste thermen van Trier en werden gebouwd op de ruïnes van een oude Romeinse stadswijk. De warme en koudwaterbaden boden ontspanning aan de bevolking en het gebouw diende later als een klooster en een veemarkt (of Viemarkt, vandaar de naam). De Barbarathermen tenslotte waren enkele van de grootste baden in het Romeinse Rijk, die oorspronkelijk een oppervlakte hadden van bijna 42.000 vierkante meter. Van deze oppervlakte is niet meer veel terug te vinden. In de 5e eeuw werd het badencomplex niet meer gebruikt en werden de materialen weggehaald voor andere bouwwerken in Trier.

Trier heeft hiernaast een Romeinse amfitheater dat ooit beschikte over zo’n 20.000 zitplaatsen. Onder de vloer van het theater bevonden zich de cellen voor de gladiatoren en wilde dieren. Net zoals bij de thermen zijn veel stenen van het amfitheater in de tijd na de val van het West-Romeinse Rijk hergebruikt voor de herbouw van de stad.

Middeleeuws erfgoed in Trier

Naast de Romeinse monumenten staat ook de Dom van Trier op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Al in 326 na Christus werd de eerste steen gelegd voor dit indrukwekkende gebouw, in opdracht van de Romeinse keizer Constantijn. Over de ruïnes en muren van deze kerk werden eeuwen later de Dom en de Onze-Lieve-Vrouwekerk opgericht. Hiermee is de Dom een van de oudste kerkgebouwen in de Westerse wereld. Een prachtig bouwwerk vlakbij de Hauptmarkt en één van de grootste kerken uit de klassieke oudheid. Naast de Dom vind je de Onze-Lieve-Vrouwekerk, de eerste kerk gebouwd in de Gotische stijl.

Wijnranken en werelderfgoed

Tegenwoordig is Trier een levendige universiteitsstad. De historische monumenten en bezienswaardigheden maken de stad een grote trekpleister voor toeristen. Zelfs wanneer je de stad in of uit rijdt kom je over de Römerbrücke, de grootse Romeinse brug ten Noorden van de Alpen, die nog steeds in gebruik is.

Wil je dit UNESCO-cultuurschoon overdenken bij een glas wijn? Wijn is de levensader van Trier. Nog net zozeer als 2000 jaar geleden, toen de Romeinen begonnen met de aanplant van wijnstokken op de perfecte hellingen van de Moezel. Het is dus niet verrassend dat Trier de oudste wijnstad van Duitsland is. De Moeselregio herbergt enkele van de beste witte wijnen ter wereld: de Riesling, Müller-Thurgau en Weissburgunder. Een bezoek aan Bremmer Calmont, de steilste wijngaard van Europa, is ook een aanrader. De wijnranken bloeien op terrassen met een hellingspercentage van maar liefst 65%.

Wijnranken en werelderfgoed, een mooie combinatie voor een stedentrip! Een dag of weekend Trier is overigens goed te combineren met bijvoorbeeld het hiken van de Rheinsteig (in de buurt van Koblenz). Hier kan je prachtig wandelen! Of combineer twee steden en maak ook een stedentrip naar Bonn. Maak je een roadtrip door de omgeving van Trier, naar steden zoals Mainz, vergeet dan niet dat je in Duitsland een milieusticker moet hebben voor de auto.