Rondje Ruigenhoek: een winterse wandeling in Utrecht

Rondje Ruigenhoek: een winterse wandeling in Utrecht

Kwakende ganzen boven mijn hoofd, een ijsblauwe lucht en knisperende rijp onder mijn voeten. En een indrukwekkend fort en betonnen bunkers van de Nieuwe Hollandse waterlinie. Het Rondje Ruigenhoek is een wandelroute die nét buiten Utrecht ligt. Toch is het weidse landschap van weilanden en kanalen een oase van rust, als je lekker vroeg op pad gaat. En in de winter is deze wandelroute misschien wel extra mooi.

De wandeling Rondje Ruigenhoek is ongeveer acht kilometer lang en start in het Noorderpark Ruigenhoek, nét buiten Utrecht. Hier vind je voldoende parkeerplaatsen en ook je fiets kun je hier prima kwijt. Ik ken het gebied van mijn studententijd, toen ik in Utrecht Overvecht woonde en hier wel eens ging hardlopen. Vanochtend is het rustig. Het is een echte winterse dag en de rijp knispert onder mijn schoenen als ik op pad ga.

Eerst wandel ik langs mooie waterplassen in de Gagelpolder. Er ligt een dun laagje ijs op het water en rijp op de velden. In de verte zie ik nog net de Molen Geesina. Vanochtend checkte ik de druktemonitor Utrecht om te zien hoe druk het zou zijn op de route en de uitkomst klopte helemaal: vroeg op de ochtend is het hier heerlijk rustig. Een paar wandelaars kom ik tegen, een eenzame fietser. Ik kan genieten van de stilte.

Bunkers van de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Voor me zie ik een betonnen bunker opdoemen. Ik zal er nog heel wat tegenkomen vandaag. Het zijn groepsschuilplaatsen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Deze waterlinie is ontworpen om Nederland in oorlogstijd te kunnen beschermen door het land tot kniehoogte onder water te zetten. Het land werd hierdoor onbegaanbaar. De sporen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie vind je overal tussen Amsterdam en Dordrecht Zo fietste ik eerder al langs de waterwerken.

Wist je dat ook het Noorderpark-Ruigenhoek hierdoor is ontstaan? Dankzij de 19e-eeuwse militaire Kringenwet, moest het schootsveld rond de vestingwerken vrij worden gehouden. Hierdoor bleef het landschap open en vrij van bebouwing en is er nu nog zoveel vrije natuur.

Ik blijf ondertussen de knooppunten volgen. Deze wandeling lijkt me in alle seizoenen zijn eigen charme hebben, maar in de winter is het extra mooi. De ijsblauwe lucht, het laagje witte ijzel dat over het landschap ligt. De kanalen met een flinterdun laagje ijs er overheen. Ik blijf me verbazen dat je dit zo dicht bij de stad vindt en ik blijf maar foto’s maken. Wil jij de route ook lopen? Trek dan gerust wat extra tijd voor het wandelen uit, want ongetwijfeld neem je de tijd om stil te staan en het landschap in je op te nemen.

Fort Ruigenhoek

Trots ligt het Fort Ruigenhoek in het landschap. Ik sta voor de poort van het indrukwekkend fort dat in 1869-1870 werd gebouwd. Het vierhoekige fort heeft bastions, bomvrije kazernes, remises en groepsschuilplaatsen. Je kunt er rondleidingen volgen en er moet ontzettend veel te zien zijn. Vandaag is het helaas gesloten en ook het informatiebord is door de rijp niet meer te lezen. Ik besluit meteen om nog een keer terug te komen.

Weids polderlandschap

Ik loop met een boog om het fort heen. Hierna kom ik echt uit bij het open polderlandschap van Utrecht. Het landschap is zo weids. Hoe mooi is het dat je dit zo dicht bij de stad Utrecht vindt? Het landschap is verkaveld, lange percelen met kanalen er tussendoor. Ik loop door de weilanden, met alleen zo nu en dan eenzame boerderijen.

Door de verkaveling gaan ook de wandelpaden veel rechtdoor, maar dat is geen straf. Ik loop nu over het Kikkerpad, met rechts van me kanalen met wuivende rietkragen. In de verte een paar boerderijen waar schapen in de wei staan. Waar je ook kijkt, het is prachtig. Ik kan het niet laten steeds naar de rietkragen toe te lopen voor een foto, al moet ik wel opletten dat ik niet wegzak in de drassige ondergrond.

Gagelbos

Aan het einde van de weg sla ik linksaf en zie in de verte het Gagelbos opdoemen. Je kunt hier kiezen of je over het Kooijpad loopt, of de route volgt langs de rand van het Gagelbos. Het bos is vernoemd naar de struik gagel, die vooral voorkomt op venige grond. Hier vind je er dus de juiste omgeving voor.

Honderden ganzen

Ik laat het geasfalteerde pad achter me en volg een smal onverhard paadje. Boven mijn hoofd hoor ik het gekwaak van ganzen. In groepjes van drie, vier vliegen ze door de lucht, ondertussen luid kwakend. Iets verderop zie ik er nog veel meer. Met honderden zitten ze bij elkaar in een weiland. Wie wist dat er hier in de winter zoveel ganzen bij elkaar zitten? Het is bijzonder om te zien. De reiger aan de waterkant kijk niet op of om, tot ik voorzichtig dichterbij kom om een foto te maken. Hij schrikt op en vliegt weg, helaas, vandaag geen foto’s van vogels.

Recreatiegebied Ruigenhoek

Langzaam komt het einde van de wandeling dichterbij. Ik loop weer in het Recreatiegebied Ruigenhoek. Inmiddels is het later op de ochtend en wordt het drukker met wandelaars. Tijd om naar huis te gaan. Ik ben blij dat ik vandaag zo vroeg op pad ben gegaan. Het Rondje Ruigenhoek is een prachtige route, zeker ook in de winter. De wegen zijn niet heel spectaculair, met veel asfaltwegen en fietspaden, maar de weidse uitzichten maken alles goed. Het is bijzonder hoe je hier de drukke stad achter je laat en direct uitkomt in een weids landschap, zeker met alle sporen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie die over het landschap verspreid liggen. En nu met de rijp die op de velden ligt… wat is het hier mooi wandelen!

Informatie over Rondje Ruigenhoek

Het Rondje Ruigenhoek start en finisht bij de parkeerplaats aan de Gageldijk, in de Utrechtse wijk Overvecht. De route is zo’n acht kilometer lang en de gps en meer informatie vind je op de website van Routes in Utrecht. Je kunt de route ook lopen door de knooppunten te volgen.

Disclaimer: deze blog ontstond in samenwerking met het Routebureau Utrecht